امامت حضرت جواد
صفوان بن یحیی گوید به حضرت رضا عرض کردم ما قبل از تولد ابو جعفر از شما در مورد امام بعد سؤال می کردیم و شما میفرمودید خداوند به من پسری عطا خواهد کرد و اینک که فرزند شما متولد شده است بفرمائید امام بعد از شما چه کسی خواهد بود، و اگر حادثه ای برای شما پیش آمد که خداوند آن را پیش نیاورد ما به کجا مراجعت کنیم.
در این هنگام حضرت رضا الا به طرف فرزندش ابو جعفر که در مقابلش ایستاده بود، اشاره فرمود.
صفوان گفت: قربانت گردم وی اینک سه سال دارد.
فرمود:
وَ مَا يَضُرُّ مِنْ ذَلِكَ قَدْ قَامَ عِيسَى بِالْحُجَّةِ وَ هُوَ ابْنُ أَقَلَّ مِنْ ثلاث سنين.
خردسالی او چه زبانی به امامت او زند، همانا عیسی کمتر از سه سال داشت که به پیامبری و حجت الهی قیام کرد( ا. ر.ک: الکافی ۱: ۳۲۰ ح ۱۰؛ شرح الاخبار ۳۱۱:۳؛ الارشاد ٢٧٦:٢؛ إعلام الورى ٩٣:٢ روضة الواعظين ۲۳۷:۱؛ الصراط المستقيم ١٦٦:٢.)
مشابه این روایت نیز از خیرانی ابن قیاما و ابی نصر بزنطی نقل شده است که جهت اختصار از ذکر آن خودداری شد.
امام جواد
ابن قیامای واسطی که واقفی مذهب بود یعنی پس از حضرت موسی بن جعفر در باره امامت حضرت رضا توقف کرده بود و قائل به امامت آن حضرت نبود روایت کرده که گفت خدمت حضرت رضا رسیدم و به او گفتم آیا دو امام در یک زمان
خواهد بود؟ فرمود
لَا إِلَّا أَنْ يَكُونَ أَحَدُهُمَا صَامِتاً.
نه مگر اینکه یکی از آن دو صامت و ساکت باشد. گفتم این شما هستید که امام صامت نداری و کسی نیست که جانشین شما در امامت باشد؟ فرمود
وَ اللَّهِ لَيَجْعَلَنَّ اللَّهُ مِنِّى مَا يُثْبِتُ بِهِ الْحَقَّ وَ أَهْلَهُ وَ يَمْحَقُ بِهِ الْبَاطِلَ وَ أَهْلَهُ.
به خدا سوگند هر آینه خداوند از من فرزندی بوجود آورد که به وسیله او حق و اهل آن را ثابت نگهدارد و باطل و اهل آن را از میان برد و نابود سازد).
راوی گوید یک سال بعد از این ابو جعفر متولد شد، و ابن قیاما از پیروان مذهب واقفیه بود.(ر.ک: الکافی ۳۲۱:۱ ح ۷؛ الارشاد ۲ : ۲۷۸؛ كشف الغمه ١٤٤:٣؛ بحار ٦٨:٤٩.)
آیا امامت در دست دیگری قرار میگیرد؟
محمد بن اسماعیل بن بزیع گوید از حضرت رضا پرسیدم: آیا امامت در دست عمو و یا دائی امامی قرار می گیرد؟
فرمود: چنین نیست.
گفتم پس در برادر قرار می گیرد؟
فرمود: خیر.
عرض کردم پس امام بعد از شما کیست؟
فرمود: «فِي وَلَدِي وَ هُوَ يَوْمَئِذٍ لَا وَلَدَ لَه».
فرزندم و در این هنگام هنوز فرزندش متولد نشده بود.( ر.ک: الکافی ١: ٢٨٦ ٣؛ بحار ٣٥:٥٠ ح ۲۱؛ مسند الامام الرضا ۲۱۲:۱.)
امام جواد مولود بابرکت برای شیعیان
یحیی صنعانی گوید:
در مکه خدمت حضرت رضا الله رسیدم مشغول پوست کندن موز بود که به حضرت جواد می داد گفتم فدایت شوم همین است آن مولود مبارک؟
فرمود:
نعَمْ يَا يَحْيَي هَذَا الْمَوْلُودُ الَّذِي لَمْ يُولَدْ فِي الْإِسْلَامِ مِثْلُهُ مَوْلُودٌ أعْظَمُ بَرَكَةً عَلَى شِيعَتِنَا مِنْهُ.
آری یحیی این همان مولودی است که در اسلام با برکت تر از او برای شیعیان ما متولد نشده.( ر.ك: المحاسن ٢: ٥٥٥ ٩٠٦؛ الكافي ٦: ٣٦١ ٣؛ وسائل الشيعه ١٧٤:٢٥ ح ٣١٥٦٧؛ بحار ٣٥:٥٠ - ٣٤؛ موسوعة الامام الجواد ٣٧٥:١.)