معنی قضاء و قدر

يونس بن عبد الرحمان گوید از امام رضا شنیدم که می فرمود: لا يَكُونُ شَيْءٌ إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَ أَرَادَ وَ قَدَّرَ وَ قَضَي.

 چیزی نباشد جز آنچه خدا خواهد و اراده کند و اندازه گیری نماید و حکم دهد».

گفتم معنی خواست خدا چیست؟

فرمود: «ابْتِدَاء الْفِعْل؛ آغاز کار است».

گفتم معنی اندازه گیری [قدر] چیست؟

فرمود: تقديرُ الشَّيْءِ مِنْ طُولِهِ وَ عَرْضِهِ.

آن اندازه گرفتن طول و عرض چیز است.

گفتم معنی قضا و حکمش چیست؟ فرمود:

إِذَا قَضَى أَمْضَاهُ فَذَلِكَ الَّذِي لَا مَرَدَّ لَهُ.

هر گاه حکم کند بگذراند و آنست که برگشت ندارد. (ر. ك: المحاسن ٢٤٤:١ ٢٣٧؛ بحار ٥: ١٢٢ ٦٨؛ الحدائق الناضره ٤٥٢:١٣.)