فضائل علمی و بعضی از مناظرات حضرت رضا علیه السلام

 یکی از شرائط امام اینست که باید علمش از تمام مردم روزگارش بیشتر باشد. 

به همین مناسبت در این فصل به مختصری از فضایل علمی و مناظرات حضرت رضا (ع) و نیز به اعترافات بزرگان دین و دانشمندان روزگار در مورد عظمت علمی آن حضرت اشاره میکنیم و این فصل را با بیانی شیوا از امام صادق (ع) شروع میکنیم 1- حضرت صادق عليه السّلام به فرزند بزرگوارش موسى بن جعفر (ع) فرمود: إِنَّ عَالِمَ آل محمّدٍ لَفِي صُلبك و ليتني أدركتُه فَإِنَّهُ سَمِيٌّ امير المؤمنين على عليه السلام (بحار جلد ۴۹ صفحه ۱۰۰)

 به درستی که عالم آل محمد (ص) در صلب تو است و ای کاش من او را درک میکردم و آن بزرگوار حضرت رضا عليه السلام) همنام امیر المؤمنين حضرت على علیه السلام میباشد.

2- ابراهیم بن عباس گوید : من عالم تر از حضرت رضا عليه السلام ندیدم من هرگز ندیدم که کسی از آن بزرگوار چیزی را سؤال کند و آن حضرت آن را نداند آن حضرت داناترین مردم روزگارش بود اعلم الناس بود. 

مأمون كراراً آن حضرت را مورد آزمایش قرار می داد و در باره ی مسائل بسیار مشکل علمی و دینی از آن بزرگوار سؤال می کرد و آن حضرت تمام آنها را به طور کامل جواب میداد.

امام رضا علیه السّلام در سخنان خود از آیات قرآن استفاده میکرد و به همه ی دانشمندان اسلامی از قرآن پاسخ میداد و هر سه روز یک مرتبه قرآن را ختم میکرد و میفرمود اگر بخواهم میتوانم در کمتر از سه روز قرآن را ختم کنم ولکن هر گاه آیه ای را میخوانم در آن اندیشه و تفکر میکنم که این آیه در کجا و در چه زمانی نازل شده است و منظور خداوند از این آیه چه میباشد. (بحار جلد ۴۹ صفحه ۹۰)

3- اباصلت گوید: من از حضرت رضا (ع) کسی را عالم تر ندیدم و هیچ عالمی آن حضرت را ندید مگر این که همین مطلب را گفت. 

مأمون دانشمندان ادیان و مذاهب گوناگون را برای مقابله با حضرتش در مجالس زیادی جمع کرد ولی پس از مناظرات علمی با آن حضرت همه ی آنان به فضیلت و برتری علمی آن حضرت اعتراف میکردند. 

من از آن حضرت شنیدم که میفرمود؛ در مدینه من در حرم مقدس نبوی مینشستم ، هر گاه یکی از دانشمندان مدینه که تعداد آنان زیاد بود از فهم مسأله ای عاجز میشد به من توجه میکرد و من پاسخش را می دادم. اباصلت نقل میکند که موسى بن جعفر عليه السّلام به فرزندانش می فرمود؛ برادرتان على بن موسى (ع) عالم آل محمد (ص) است مسائل دینی خود را از او سؤال کنید. (بحار جلد ۴۹ صفحه ۱۰۰)

۴- سلیمان جعفری گوید ؛ وارد منزل حضرت رضا علیه السلام شدم در حالی که خانه پر از جمعیت بود و مردم پیرامون مسائل دینی بحث کامل می کردند و مشکلات خود را از آن حضرت سؤال میکردند. سلیمان گوید با خود گفتم شایسته بود که ائمه ی معصومین با این علم و فضیلتی که دارند در شمار پیامبران قرار میگرفتند فوراً آن حضرت به من فرمود؛ ائمه ی معصومین عالمانی حلیم هستند که افراد نادان آنان را پیامبر می دانند. ( زندگانی امام رضا (ع) تأليف علامه عبد الرزاق مقرم صفحه ۴۳ و ۴۴)

5- يقطينی گوید؛ پس از شهادت موسى بن جعفر علیه السلام، مردم در امر امامت حضرت رضا عليه السّلام اختلاف کردند علماء و دانشمندان اسلامی برای این که حقیقت امر را روشن کنند طی مجالس متعددی در مدینه پانزده هزار سؤال مشکل علمی و دینی از امام رضا عليه السلام می پرسیدند و آن حضرت به تمام آنها جواب قانع کننده داد به طوری که شک و شبهه ها برطرف شد و طبق نقل دیگری آن بزرگوار هیجده هزار مشکل دینی مردم را جواب داد تا مردم به امامت آن بزرگوار معتقد شدند. (بحار جلد ۴۹ صفحه ۹۷ و ۹۹)