نماز صبح و قرائت قرآن کریم

نماز زیباترین الگوی پرستش و اولین پرسش در روز قیامت ، داروی نسیان و تکبر بر قلبهای غبار گرفته ، نور چشم پیامبر (ص) و پیمان خداوند و اهرم استعانت از او در غم ها و مشکلات و وسیله تشکر از خالق مهربان که همواره به منزله پرچم و نشانه مکتب اسلام و کلید بهشت از آن یاد می شود . مسیر نزدیکی با خداوند و تباهی شیطان را هموار میکند و حقیقتاً مرز میان اسلام و کفر می باشد .

 از عیون ، از رجاء بن ابی ضحاک و مامور مامون نقل شده که گوید: مامون مرا فرستاد تا حضرت رضا (ع) را از مدینه به خراسان بیاورم و او را از راه بصره و اهواز حرکت دهم و از راه قم حرکت ندهم و دستور داد که از او جدا نشوم تا او را از مدینه به مرو خراسان برسانم پس می گوید : به خدا سوگند ندیدم کسی با تقواتر و ترساتر از او باشد او در تمام احوال و اوقات خود به یاد خدا بود و چون نماز صبح را میخواند در مصلای خود می نشست و مشغول تسبیح و تحمید و تکبیر و تحلیل و صلوات بر محمد و آل (ص) بود تا هنگامی که آفتاب طلوع می کرد ( شهید خراسان و پناه شیعیان سید محمد حسینیها رانچی ص ۲۱۰) و نیز محمد بن خلاد گوید: حضرت رضا (ع) در خراسان هنگامی که نماز صبح را به جا می آورد، در جای نماز خود می نشست تا آفتاب طلوع میکرد ، بعد ظرف مسواکی می آوردند و حضرت مسواکها را یکی یکی بر می داشت و پی در پی مسواک می کرد ، بعد مقداری کندر میجوید. پس قرآن میخواند و شروع به تلاوت آیات روحبخش آن می نمود(لتالي الأخبار جلد ۴، ص ۱۶۷ (نقل از نماز و دعا از دیدگاه امام رضا ، محسن کتابچی ) نقل شده که امام رضا (ع) فرمود : هرگاه خواستی به نماز بایستی با حال کسالت ، خواب آلودگی ، شتاب و لهو و بازی نایست بلکه با حالت آرامش و وقار نماز را به پای دار(مستدرک الوسایل جلد ۴ ص ۸۷ نقل از نماز و دعا از دیدگاه امام رضا ، محسن کتابچی ) و همچنین امام رضا (ع) فرمود: بدرستی که نماز بهترین عبادت خداست. نماز بهترین صورتی است که خدا خلق کرده است، پس کسی که نماز را کامل ادا کند ، حقیقتاً حق واجبش را ادا کرده است و هر کس که نماز را سبک بشمارد به صورتش زده میشود به او برگردانده می شود(جامع احادیث شیعه جلد ۴ ص ۵ نقل از نماز و دعا از دیدگاه امام رضا ، محسن کتابچی ) و نیز امام رضا فرمود بپرهیزید از اینکه در نماز سستی و تنبلی کنید یا در حق آن کوتاهی نمائید یا حد و حدودش را ضایع کنید. یا رکوع و سجده نماز را سبک بشمارید یا این که به جای نماز به امور دنیوی سرگرم شوید یا نماز را در وقت خود به جا نیاورید رسول خدا (ص) فرمود هر کس نمازش را سبک بشمارد. با من پیوند و وابستگی معنوی ندارد . سوگند به خدا ، بر حوض کوثر در جوار من وارد نخواهد شد(مستدرك الوسائل جلد ۱ ص ۱۷۲ نقل از نماز و دعا از دیدگاه امام رضا ، محسن کتابچی ) در ارتباط با قرائت قرآن کریم معمر بن خلاد گوید : از حضرت امام رضا (ع) شنیدم فرمودند: سزاوار است که آدمی بعد از نماز صبح پنجاه آیه از قرآن را تلاوت کند.(دعاها و زیارتهای حضرت امام رضا (ع)، عزیز الله عطاردی ، ص ۱۴۵) امام رضا (ع) فرمود برای درمان رذایل اخلاقی و امراض روحی) خود ، از قرآن شفا بجوئید اگر برای درمان خود از قرآن بهره گیری نکنید. شفا نمی یابید(پاره ای از بهشت محسن غفاری ، فقه الرضا) و نیز می فرماید خداوند قرآن را برای یک زمان معین قرار نداده است، به همین علت ، در هر زمان و نزد هر قوم و ملتی کتاب خدا تازه و جدید است ، و تا روز قیامت ، این طراوت و تازگی در اوست .( پاره ای از بهشت محسن غفاری به نقل از بحار)

صص10-11

نماز ظهر و عصر . نماز جماعت

در یک جلسه ی مناظره در حضور مامون عمران صابی از دانشمندان بسیار مطرح در بحث و کلام - درباره ی توحید به مباحثه با امام رضا (ع) پرداخت و آن حضرت نیز با استدلال محکم جواب همه ی سوالاهای او را به خوبی میدادند. بحث و مناظره به اوج رسیده بود و چیزی نمانده بود که آن فرد حقیقت را قبول کند اسلام آورد و در همین هنگام وقت نماز ظهر رسید امام رضا (ع) به مامون فرمودند الصلاه قد حضرت وقت نماز فرا رسید . عمران صابی گفت : ای آقای من دنباله ی بحث را قطع مکن چرا که دل من رقیق و نازک شده و نزدیک است. مطلب را قبول کنم امام رضا (ع) فرمودند تصلی و نعود نماز میگزاریم و بر میگردیم(عيون الأخبار الرضا جلد ۱ ص ۱۳۹) و از آن امام رئوف نقل شده است که فرموده اند بدان که برترین واجبات. پس از معرفت خدای عزوجل نمازهای پنجگانه است(مستدرک الوسایل جلد ۱ ص ۱۷۵ نماز و دعا از دیدگاه امام رضا محسن کتابجی ) و نیز فرموده است همانا خداوند عزوجل در شبانه روز هفده رکعت نماز بر مردم واجب کرده است کسی که آن را به جا آورد خداوند غیر از نماز از او سوال نمیکند(مستدرک الوسائل جلد ۱ ص ۱۷۶ انماز و دعا از دیدگاه امام رضا محسن کتابجی ) و در جای دیگر نیز از امام رضا (ع) نقل شده است که : نماز صله (پیوند) و موهبتی است از طرف خداوند مهربان برای بنده از راه رحمت و عنایت نماز مطالبه وصال از راه رسیدن بنده به سوی خداوند است. البته هر گاه با نیت خالص وارد نماز شود و با تعظیم و اجلال هر چه بیشتر برای خداوند تکبیر گوید و قرائت را با ترتیل بخواند . و با خشوع رکوع را به جا آورد و با تواضع سر از رکوع بردارد و با ذلت و خضوع سر بر سجده گزارد . و با اخلاص در حالی که امید به رحمت خدا دارد تشهد بخواند سپس نمازش را با امید به رحمت بی کران الهی ، سلام دهد و به پایان رساند و در حال بین ترس و امید این فریضه ی الهی را به انجام رساند. پس هر گاه کسی نماز را با چنین اداب و شرایطی به جا آورد حق نماز را ادا کرده است(مستدرک الوسائل جلد ۱ می ۲۶۴ نماز و دعا از دیدگاه امام رضا محسن کتابجی ) و در نکوهش ترک نماز امام رضا (ع) فرموده اند از گناهان بزرگ ترک نماز از روی اراده و اختیار است هر کس نماز را از روی تعهد ترک کند از ذمه پروردگار و پیغمبرش بیرون میرود (مستدرك الوسائل جلد ۱ ص ۲۸۵ نماز و دعا از دیدگاه امام رضا محسن کتابجی ) و امام رضا (ع) از پدرانش از علی بن ابی طالب (ع) روایت کرده است که رسول خدا فرمود : چون مرد استطاعت ندارد ایستاده نماز بخواند نشسته نماز بخواند و اگر استطاعت ندارد. نشسته نماز بخواند باید در حالتیکه بر پشت خوابیده و دو پای خود را محاذی قبله دراز کند و به ایما و اشاره نماز بخواند(بشارات المومنين حاج سید مهدی سبحانی) روایت فوق اهمیت ادای این فرضیه ی بزرگ را در هر گونه شرایطی روحی و جسمی به خوبی اشکار میسازد و در رابطه با اماده سازی کودکان برای ادای نماز میفرمایند و کودکان خود را از سن هفت سالگی به خواندن نماز تشویق کنید(بارهای از بهشت محسن غفاری به نقل از وسایل) و اما درباره فضیلت نماز جماعت امام رضا (ع) میفرمایند هر رکعت نماز جماعت بر یک رکعت نماز به تنهایی هزار برابر فضیلت دارد( پارهای از بهشت محسن غفاری به نقل از وسایل) و در جای دیگر امام هشتم (ع) درباره نماز جماعت میفرمایند . نماز جماعت برای آن به وجود آمد که اخلاق و توحید و اسلام و عبادت در جامعه ظاهر گردد (نماز زیباترین الگوی پرستش - حجت الاسلام و المسلمین نعیم آبادی نقل از وسائل جلد ۸ روایت ۱۰۶۸۳) و به نقل از بحار الانوار امام رضا (ع) فضیلت هر یک رکعت نماز را برابر با دو هزار نماز فرادا بیان میکند و در جامع احادیث شیعه نیز میخوانیم که امام رضا (ع) فرموده اند : نماز به صورت جماعت برترین نماز است، خداوند به کسانی که همواره نمازهای خود را به صورت جماعت برگزار میکنند توفیق روز افزون عنایت فرماید و افرادی را که به هر دلیل اهمیت کمتری برای برگزاری نماز خود به صورت جماعت قائل هستند مورد عنایت قرار دهد تا به تدریج از یک وعده نماز جماعت در هفته یا روز آغاز کرده و سر انجام با درک اهمیت و زیبایی نماز جماعت و کسب فیض از برگزاری فرضیه الهی به بهترین صورت آن در انجام آن اهتمام ورزند ضمن اینکه هیچ گاه نماز جمعه را نیز که به قول رسول خدا (ص) حج مساکن میباشد فراموش نخواهیم کرد.

صص36-38