فضیلت زیارت امام رضا (ع)

مرقد امام رضا علیه السلام در خراسان از عزیزترین مراقد در اسلام شد و هاله ای از تقدیس و تطهیر آن را فرا گرفت تا بدانجا که هیچ یک از بقاع اولیاء الله چنین تقدیس و تطهیری به خود ندید زیرا میلیونها مسلمان برای تقرب به خدای متعال به زیارت آن می روند.

محمد بن مؤمل می گوید با امام اهل حدیث ابی بکر بن خزیمه و عدیل اورابو على ثقفی با جماعتی از بزرگان ما برای زیارت قبر علی بن موسی الرضا علیه السلام به طوس وارد شدیم و من از تعظیم ابن خزیمه به این بقعه و تواضع او بر آن و تضرع او نزد آن چیزی دیدم که باعث شگفتی و تحیرم شد. (۱. تهذيب التهذيب، ج ۷، ص ۳۸۸)

 خدای متعال قبر ولی خود امام رضا علیه السلام را به فضیلتی اختصاص داده و آن را پناهگاه غمزدگان و جایگاه حاجتمندان قرار داده است و این اعجاز برای همگان شایع شده و همه آن را میدانند در یکی از گوشه های قبر شریف این دو بیت شعر نوشته شده است.

اگر کسی بخواهد با دیدن قبری خوشحال شود و خدا غم و غصه را از او بردارد. پس به نزد این قبر بیاید.

يقيناً خدا شخص برجسته ای از سلاله رسول الله را در آنجا سکونت داده است.

و اخبار درباره فضیلت زیارت امام رضا علیه السلام بسیار است که به بعضی از آنها اشاره می شود:

۱. جابر بن یزید جعفی میگوید شنیدم از وصی اوصيا و وارث علم انبيا ابا جعفر محمد بن علی بن الحسين بن علی بن ابی طالب علیه السلام که فرمود: سيد العابدين علی بن الحسین از سید الشهداء حسین بن علی و او از سيد الاوصياء امير المؤمنين على بن ابى طالب عليهم السلام روایت کرده است که گفت: رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: پاره ای از تن من در سرزمین خراسان دفن میشود که هیچ دردمندی او را زیارت نمیکند مگر اینکه خدا غم او را بر طرف می سازد و هیچ گناهکاری او را زیارت نمیکند مگر اینکه خدا گناه او را می بخشد.» (۲. عيون اخبار الرضا، ج ۲، ص ۲۵۸)

۲. محمد بن عماره از پدرش از امام صادق علیه السلام از پدرانش از امام امیر المؤمنین علیه السلام روایت کرده است که گفت رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «بزودی پاره ای از تن من در سرزمین خراسان دفن می شود. هیچ مؤمنی آن را زیارت نمیکند مگر اینکه خداوند عز وجل بهشت را برای او واجب می سازد و آتش جهنم را بر جسد او حرام میگرداند.» (۱. همان مأخذ، ص ۲۵۵)

۳. حسن بن على وشاء روایت میکند که ابوالحسن الرضا عليه السلام فرمود: «من بزودی مظلومانه با زهر کشته میشوم پس هر کس مرا عارفاً بحقم یعنی حق مرا بشناسد زیارت کند خدا گناهان گذشته و آینده اش را می بخشد.» (۲. همان مأخذ، ص ۲۶۱)

۴. سلیمان بن حفص مروزی روایت کرده است که شنیدم ابوالحسن موسى بن جعفر علیه السلام فرمود: پسرم علی از روی ستم با زهر کشته می شود و در طوس در کنار قبر هارون دفن میگردد هر که او را زیارت کند مانند آن است که رسول خدا صلى الله عليه و آله را زیارت کرده است.» (۳. همان ماخذ، ص ۲۶۰)

۵. صقر بن دلف روایت کرده است که شنیدم سرورم علی بن محمد بن على الرضا علیه السلام می فرمود: کسی که حاجتی به خدا داشته باشد. پس باید زیارت کند قبر حرم رضا علیه السلام را به طوس در حالی که غسل کرده باشد و دو رکعت نماز در بالای سر بخواند و از خدا حاجتش را در قنوت طلب کند. پس خدا دعای او را مستجاب میکند اگر گناه یا قطع رحم نباشد و بدرستی که محل قبر آن حضرت بقعه ای از بقعه های بهشت است، و مؤمنی آن را زیارت نکند جز آنکه خداوند او را از آتش دوزخ آزاد سازد و داخل در خانه همیشگی بهشت نماید.» (۱. همان ماخذ، ص ۲۶۲.)

و غیر اینها از اخباری که از ائمه هدى عليهم السلام رسیده و این تشویقی است به زیارت مرقد امام رضا علیه السلام و پاداش زیادی را برای زیارت کنندگان قبرش متذکر شده اند.

و سلاطین مسلمان برای مرقد امام رضا علیه السلام اهمیت خاصی قائل بودند. شاه عباس با پول خالص خود اقدام به طلاکاری قبه شریفی که روی قبر قرار دارد کرد که شش سال به طول انجامید و چون تمام شد. در سال ۱۰۱۶ هجری با پای پیاده از اصفهان به خراسان به زیارت مرقد مطهر رفت (۲. اعيان الشيعه، ج ۴، ص ۲۱۴)

پادشاهان ایران و وزرایشان و سایر ثروتمندان نیکوکار عنایت زیادی به مرقد مطهر داشتند و عمارت و زمینهای وسیعی وقف آن کردند و صندوقهای زیادی که مردم میلیونها اموال به آن واریز میکردند دایر شد و گروهی از سپاهیان ایرانی حفاظت و مراقبت آن را به عهده گرفتند. همچنین در کنار مرقد کتابخانه نفیسی برپا شد که در خاورمیانه اول است و شامل بیش از چهل هزار کتاب خطی است و کتب چاپ شده آن به صدها هزار عنوان حاوی انواع علوم قدیمه و جدیده بالغ میشود و در کنار مرقد شریف مهمانخانه ای برای زایران حضرت رضا علیه السلام ساخته شده است که زوار را اطعام میکنند و هزینه آن از طرف بانکها و صندوقهای وابسته به امام رضا علیه السلام تأمین میگردد. در اینجا ما به پایان این کتاب میرسیم و من - همانگونه که در مقدمه کتاب متذکر شدم - تکرار میکند که بیان تمامی فضایل امام رضا علیه السلام و آنچه که از آن حضرت در زمینه حکمت و آداب شگفت انگیز و غیره نقل شده است در یک کتاب نمی گنجد و کتاب حاضر حاوی تحقیق مختصری در زمینه زندگی امام علیه السلام است و امیدوارم مورد قبول خداوند واقع شود، که یقیناً او بخشنده و متعال است.