عفو و بخشش

یکی از عوامل عزت و بزرگی در انسان عفو و بخشش است. این خصلت از ارزشها و خصوصیات درونی است که میتواند از عوامل برقراری ارتباط اثر بخش باشد و حتی در بقای آن نیز مؤثر باشد.

در فرهنگ رضوی این سجیه نیز جایگاه والایی دارد. منقول است که فردی را که میخواست مأمون را به قتل برساند نزد وی آوردند. مأمون از امام رضا پرسید ای ابوالحسن در این مورد چه نظری دارید؟» فرمود: خداوند با عفو تو را عزت دهد مأمون هم از آن مرد در گذشت. (2) کشف الغمة، ج ۲، ص ۳۰۷ )

در حدیثی دیگر فردی به امام رضا از برادرش شکایت میکند و امام با زبان شعر جواب جالبی به مرد میدهد :

حَضَرْنَا مَجْلِسَ عَلَى بْن مُوسَى

فشكا رَجُلٌ أَخَاهُ فَأَنْشَأَ يَقُول

أَعْذِرْ أَخَاكَ عَلَى ذُنُوبِهِ

وَاسْتُرْ وَغَطَّ عَلَى عُيوبِهِ

و اصْبِرْ عَلَى بُهْتِ السَّفِيهِ

ولِلزَّمَانِ عَلَى خُطُوبه

وَ دَعِ الْجَوَابَ تَفَضُّلًا

و كلِ الظُّلُومَ إِلَى حَسِيبه (3) عيون اخبار الرضاء ، ج ۲، ص ۱۷۷. )

79

معذور دار برادر خود را بر گناهانی که از او نسبت به تو صادر شده است و عیبهای او را بپوشان و واگذار و شکیبایی کن بر افترا بستن و ناحق گفتن بی خرد و صبر کن بر امرهای سخت روزگار و ترک کن جواب ستمکاران را از محض فضیلت و مزیت خود و واگذار جفاکار را با حساب کشنده او یعنی عمل او را به خدا واگذار که جزای جفای او را میدهد. (1) 1. عيون اخبار الرضا ، ترجمه محمد تقی آقانجفی اصفهانی، ج ۲، ص ۴۱۹ )

در این حدیث دو نکته ارتباطی وجود دارد؛ اول بهره گیری امام از رسانه شعر که شرح آن پیش از این گذشت و دوم تأثیری که عفو در ارتباطات بعدی دارد.